Ki joga (zwana również Ki FusionYoga ™ lub Zen Ki Yoga™) to spotkanie mądrości starożytnych Indii z dorobkiem Orientu. System ten jest połączeniem tradycyjnej Hatha Jogi ze starożytną medycyną chińską i japońską. Ki joga, podobnie jak one opiera się na koncepcji Yin i Yang, oraz systemie 5 żywiołów wraz z odpowiadającymi im porami roku i meridianami. Czerpie również z makrobiotyki i Zen Shihatsu.
Nazwę swą zawdzięcza energii życiowej Ki (Qi/ Chi/ Prana) krążącej w naszym ciele ustalonymi szlakami, nazywanymi meridianami. Tak jak medycyna orientalna, taki i Ki joga opiera się na przekonaniu, że tylko prawidłowy przepływ Ki gwarantuje nam zdrowie fizyczne i psychiczne, harmonię w sferze emocjonalnej oraz optymalną wydolność naszego organizmu. Głównym celem tego systemu jest dążenie do zapewnienia owego swobodnego przepływu poprzez meridiany. Zablokowanie lub zachwianie równowagi w przepływie energii w którymś z narządów prowadzi bowiem do chorób nie tylko ciała, ale również w sferze psychiki.
Jako że człowiek jest częścią natury, tak jak przyroda ulega przemianom zarówno zgodnym z rytmem dobowym jak i związanymi z porami roku. Funkcjonowanie naszego organizmu, praca i wydolność poszczególnych narządów i układów, nasz nastrój i emocje zmieniają się w ciągu dnia i roku. Wobec tego kluczem do utrzymania równowagi w przepływie energii, a tym samym i zdrowia ciała i ducha jest dostosowanie stylu życia, diety, ale i praktyki do przemian zachodzących w przyrodzie.
Praktyka Ki jogi jest dostosowana do naszego biologicznego zegara- odzwierciedla pory dnia i roku stymulując funkcjonowanie meridianów najlepiej funkcjonujących w tym momencie, co zapewnia właściwy przepływ przez nie energii oraz pozwala najlepiej wykorzystywać ich maksimum energetyczne. W ten sposób joga wpływa zarówno na sferę fizyczną, jak i emocjonalną i sprawia, pozwala nam żyć zgodnie z naturalnym rytmem naszego organizmu .
Ki joga zakłada, że szczególne problemy z wykonaniem jakiegoś typu asan czy to ze względu na ograniczenia płynące z naszego ciała (np. słabe stawy, mało elastyczne mięśnie, ciężkość nóg), jak i psychiki odzwierciedlają zaburzenia w pracy odpowiadającego tej funkcji narządu. W pewnym więc sensie praktyka pełni rolę diagnostyczną.
Co ważniejsze jednak, poprzez systematyczną pracę nad wykonaniem konkretnych pozycji możemy pomóc sobie przywrócić właściwy przepływ energii w meridianie, a co za tym idzie- zdrowie.
Tak więc Ki joga oparta na znajomości funkcjonowania kanałów energetycznych i ich funkcjonowania pozwala zlokalizować prawdziwe źródło problemów zdrowotnych, a nie tylko zwalczać ich zewnętrzne objawy. Odpowiednio zaplanowana praktyka pozwala nie tylko uwolnić nasze plecy od napięcia, wzmocnić nogi, uelastycznić mięśnie, uspokoić myśli czy poprawić nastrój, ale likwidować pierwotne przyczyny schorzeń.
Choć zajęcia są układane w nawiązaniu do poszczególnych pór roku, nie znaczy to, że sekwencji zimowej nie można wykonywać w lipcu- oznacza to jedynie, że zimą, przez to, że jest zsynchronizowana z naszym biologicznym zegarem będzie ona najbardziej korzystna. Jeśli natomiast mamy problem z funkcjonowaniem konkretnego meridianu możemy przez cały rok pracować w oparciu o sekwencję przygotowaną dla „jego” pory roku. Warto jedynie pamiętać, by latem nie wykonywać zbyt często elementów sekwencji ognia (poświęconej porze letniej) i odwrotnie. Oczywiście można je wykorzystywać i wplatać w praktykę należy jednak pamiętać o zachowaniu odpowiednich proporcji.
Sekwencje Ki jogi mogą być dynamiczne lub statyczne. Te pierwsze, poprzez przez wielokrotne energiczne powtarzanie kierują Ki to osłabionych meridianów lub regulują dopływ energii do tych w których przepływ jest za duży dzięki czemu ciało odzyskuje równowagę energetyczną. Sekwencje statyczne natomiast polegają na utrzymywaniu pogłębionego, świadomego oddechu podczas dłuższego trwania w konkretnej asanie co pozwala odblokować kanały energetyczne i uwolnić Ki.
Ki joga uczy nas świadomie pracować ze swoim ciałem by przywrócić równowagę. W ten sposób możemy uwalniać się od bólu stawów, przeziębień, zwalczyć depresję wzmocnić i uelastycznić mięśnie, uśmierzać bóle migrenowe czy menstruacyjne lub poprawić trawienie. Działa ona również na poziomie emocjonalnym, a także zmienia nasz styl życia tak byśmy umieli żyć w harmonii ze światem, którego częścią jesteśmy.
NARZĄDY A PORY ROKU
Związek pór roku z poszczególnymi meridianami wynika stąd, że każdy z narządów ma swoje maksimum i minimum energetyczne przypadające na określoną porę roku. Według teorii pięciu żywiołów w ciągu roku następuje 5 przemian- pór roku wiosna, lato, późne lato, jesień i zima, a z każdą z tych pór związany jest jeden z żywiołów (ogień, ziemia, metal, woda i drewno), kolor, smak oraz te meridiany- narządy, których optymalne funkcjonowanie przypada na konkretną porę roku.Jest 12 głównych meridianów: wątroba, woreczek żółciowy, jelito cienkie, serce, osierdzie, potrójny ogrzewacz, żołądek, śledziona i trzustka, płuca, jelito grube, nerki i pęcherz moczowy.
WIOSNA
Narządy: wątroba, woreczek żółciowy; żywioł- drewno; smak kwaśny
Wiosna, to dla większości z nas najradośniejsza pora roku- czas odnowy i zmian. Nasze ciało wraz z otaczającą nas przyrodą budzi się z długiego zimowego snu. Wraz z kiełkującymi w ziemi nasionami kiełkują nowe pomysły. Siły witalne, energia, chęć do działania rosną, słońce i rozwijająca się w koło roślinność niosą wiarę w powodzenie każdego przedsięwzięcia. Chcemy tworzyć, zmieniać, odnawiać. To także czas na tradycyjne wiosenne porządki- i to nie tylko na biurku i w szafie, ale także w naszym ciele i umyśle. Wiosna to czas na pozbycie się z ciała toksyn, sztywności ciała, ale i oczyszczenie umysłu- musimy pozbyć się starego by stworzyć przestrzeń dla nowych idei i przedsięwzięć.Narządami związanym z wiosną są wątroba i pęcherzyk żółciowy i to w tych narządach wiosną jest najwięcej energii. To wątroba właśnie jest odpowiedzialna za eliminowanie toksyn z naszego ciała. Tradycyjna medycyna chińska patrząca holistycznie na człowieka dostrzega powiązanie funkcjonowania głównych narządów z stanem innych części ciała, a także stanem naszej psychiki. Tak więc, jako że wątroba kontroluje nasze stawy i odpowiada ona za elastyczność mięśni i ścięgien. Wątroba ma również wpływ na oczy i wzrok, paznokcie, emocje i łzy.
Wątroba to elastyczność nie tylko naszego ciała, ale również umysłu. Cierpliwość i tolerancja zaś wskazują, że jest w dobrym zdrowiu. Pęcherzyk żółciowy natomiast związany jest z poczuciem kontroli, zorganizowaniem, uporządkowaniem i umiejętnością zarządzania swoim życiem. Sprawnie działający wpływa na podejmowanie decyzji, umiejętność planowania, realizowania założeń i zarządzania czasem.
Objawy braku równowagi:
Zaburzenia równowagi energii w meridianie wątroby mogą wywoływać sztywność, osłabienie i bóle stawów, stany zapalne i niestabilność Zaburzenia powodują również problemy ze wzrokiem, zapalenia spojówek, kruchość i łamliwość paznokci. Alergie pochodzenia wątrobowego uaktywniają się zwykle wiosną. W sferze emocjonalnej zaburzenia funkcjonowania wątroby niosą wahania nastroju, wybuchy złości, nienawiść, zniecierpliwienie i drażliwość. Stany depresyjne problemy z koncentracją i dezorganizacja również świadczą o kłopotach z wątrobą.Joga w tym czasie koncentruje się na zwiększeniu elastyczności ciała, pomaga pozbywać się napięć oraz sztywności stawów. Koncentruje się również na rozwijaniu naszej cierpliwości i samokontroli
LATO
Narządy- serce i osierdzie, jelito cienkie; Żywioł- ogień; smak- gorzki.
Lato to czas obfitości, słońca i radości. Jako że jesteśmy częścią otaczającego nas świata, tak jak przyroda jest w pełnym rozkwicie- tak i w naszych organizmach poziom energii jest najwyższy w ciągu roku, a słońce sprawia, że mamy lepszy nastrój . Lato to również dla nas czas wakacji i relaksu, mamy więcej czasu, dni są dłuższe, ciepłe, nie mamy ochoty siedzieć uwięzieni w czterech ścianach- ciągnie nas by wyrwać się na łono natury, mamy więcej chęci i sił na spotkania z przyjaciółmi, śmiech i zabawę. Dominującymi narządami lata są serce i potrójny ogrzewacz- prawidłowy przepływ energii w tych meridianach otwiera nas na ludzi, otaczający nas świat, ale również sygnały płynące z naszego wnętrza. Nic więc dziwnego, że lato sprzyja nawiązywaniu, pogłębianiu i poprawie relacji. To czas komunikowania się z innymi ludźmi, ale i sobą samym- nasze serce staje się wrażliwe i otwarte nie tylko na komunikaty płynące z zewnątrz, ale na głos intuicji. Równowaga w dominujących narządach daje nam poczucie wewnętrznego spokoju i jedności z otaczającym światem. Potrafimy uświadamiać sobie i komunikować swoje potrzeby i jesteśmy wrażliwi na potrzeby innych
Kolejnym narządem jest jelito cienkie- wzmocnione dodatkową dawką energii w tym okresie poprawia trawienie- jeśli nie ma zaburzeń w jego funkcjonowaniu rzadziej w tym okresie skarżymy się na dolegliwości związane z funkcjonowaniem układu pokarmowego.
Objawy braku równowagi:
Brak równowagi energetycznej w dominujących narządach lata przejawia się nadciśnieniem, zaburzeniami krążenia, zwiększoną potliwością, zaburzeniami pracy serca, niestrawnością i bólem i napięciem mięśni górnych pleców. W sferze emocjonalnej widać nadpobudliwość, niepokój, zaburzenia komunikacji zarówno z innymi ludźmi, jak i w życiu wewnętrznym
PÓŹNE LATO
Narządy: żołądek, śledziona z trzustką; żywioł- ziemia; smak- słodki
Babie lato- schyłek lata, pojawiają się pierwsze sygnały nadchodzącej zmiany pór roku. Wciąż jeszcze cieszymy się piękną letnią pogodą, jednak już zaczynami odbierać sygnały zbliżającej się jesieni. To także początek zbierania plonów- okres obfitości, rodzenia owoców pysznych słodkich owoców. Nic więc dziwnego, że dominującym smakiem jest właśnie smak słodkiJ. Meridianami schyłku lata są żołądek, śledziona i trzustka- narządy odpowiedzialne za trawienie, przetwarzanie i dystrybucję składników odżywczych. Żołądek zawiaduje naszymi codziennymi rutynowymi zachowaniami, przede wszystkim tymi związanymi z jedzeniem i snem , a także cyklem menstruacyjnym- niestety łatwo zaburzyć jego równowagę przez spożywanie zbyt dużej ilości słodkiego jedzenia. Śledziona jest odpowiedzialna za prawidłowy skład krwi, a trzustka za wytwarzanie insuliny i metabolizm cukrów, a tym samym za utrzymanie prawidłowego jego poziomu we krwi.
Objawy braku równowagi:
Jeśli uskarżamy się na kiepskie trawienie, wzdęcia, refluks lub wrzody żołądka, obniżoną odporność, gwałtowne wahania wagi (zarówno tycie, jak i jej utrata), a także nieregularne i bolesne miesiączki i utrata jędrności ciała może to oznaczać, że doszło do zaburzenia funkcjonowania żołądka, śledziony lub trzustki. W sferze emocjonalnej zachwianie równowagi przejawia się głównie zaburzeniami łaknienia, brakiem apetytu lub napady wilczego głodu, a zwłaszcza apetytem na słodycze, bezsennością, niepokojem i wahaniami nastroju.
Joga w tym okresie ukierunkowana jest na pracę nad poprawą przepływu energii i funkcjonowania dominujących meridianów, Sekwencje układane są również tak, by przynosić polepszenie nastoju i samooceny, lepiej kontrolować wahania nastroju, radzić sobie z napadami głodu.
JESIEŃ
Narządy: płuca i jelito grube; żywioł- metal ; smak- ostry
Jesień to czas na eliminowanie, nasza energia i chęć do działania ulega powoli obniżeniu. Dominującymi narządami są płuca i jelito grube. Prawidłowe funkcjonowanie jelita grubego pozwala nam utrzymać prawidłową wagę, unikać niedyspozycji żołądkowych i poprzez sprawne eliminowanie zbędnych produktów przemiany materii zapewnia piękną, czystą i promienną cerę. Prawidłowa praca płuc i swobodny, pełny oddech pozwalaj przejść bezpiecznie przez rozpoczynający się okres przeziębień, uspokaja, daje poczucie równowagi i ułatwia kontrolę nad stresem.
Objawy zaburzeń równowagi:
Problemy ze strony układu oddechowego takie jak astma, osłabiona odporność i związane z tym częste przeziębienia i grypy, alergie, katar sienny. Zaburzenia ze strony układu pokarmowego- częste zaparcia, biegunki, nieprawidłowe funkcjonowanie jelita grubego znajduje także odbicie w stanie naszej skóry dając objawy takie jak wypryski, trądzik, wysypki i liszaje czy…cellulitis..
Charakterystycznym objawem jest też uczucie ciężkości w dolnej części ciała, zwłaszcza ud i pośladków, oraz zaburzenia miesiączkowania
W sferze emocji o braku równowagi w meridianach jesieni świadczy rozgoryczenie, nieumiejętność „odpuszczania”, brak poczucia bezpieczeństwa i tak dobrze nam znany jesienny spleen czyli sezonowe, trudne do wyjaśnienia w logiczny sposób przygnębienie.
Joga w tym czasie koncentruje się na oddechu. To czas na wzmocnienie płuc, pracę nad efektywnym, świadomym oddechem, nauka korzystania z niego nie tylko podczas praktyki na macie, ale i w codziennym życiu. Sekwencje mają również na celu tonowanie jelita grubego i wspieranie jego funkcji, tak byśmy mogli skutecznie pozbywać się zbędnych produktów przemiany materii.
Duży nacisk kładzie również na pozbycie się uczucia ciężkości poprzez utrzymanie w odpowiedniej formie pośladków i mięśni nóg. W sferze psychicznej pozwala pozbyć się przygnębienia, daje nam jasność umysłu i zrównoważony, trzeźwy osąd sytuacji, co pomaga nam podejmować właściwe decyzje.
ZIMA
Narządy: nerki i pęcherz moczowy, żywioł- woda; Smak- słony
Zima to czas w którym przestawiamy się na tryb oszczędny- hibernujemy się, staramy się wydatkować jak najmniej energii, a większość z nas najchętniej zapadłaby w długi zimowy sen. Oszczędzając energię instynktownie ograniczamy aktywność fizyczną, zwłaszcza, że brak słońca i krótkie dni sprawiają, że czujemy się rozleniwieni i ospali. Niskie temperatury i nieprzyjazne warunki atmosferyczne nie zachęcają do wychodzenia z domu, nie sprzyjają również kontaktom towarzyskim- zamykamy się w czterech ścianach swych mieszkań i zamykamy się w sobie, stajemy się refleksyjni i introwertyczni.
Dominujący w tym okresie element wody związany jest z meridianami nerek i pęcherza moczowego. Wzmocnienie tych narządów w tym okresie chroni nas nie tylko przed objawami bezpośrednio związanymi z ich funkcjonowaniem (np. częste zapalenia pęcherza) ale także przed bólami dolnych pleców czy zaburzeniami hormonalnymi.
Objawy braku równowagi:
Impotencja, zaburzenia libido, bezpłodność, problemy z prostata, nietrzymanie moczu, zaburzenia hormonalne i przedwczesne starzenie, osłabienie napięcia mięśni dna miednicy, bóle lędźwi, problemy z uszami, osłabienie kośćca. Wiele osób skarży się też na migreny, dzwonienie w uszach lub zwiększony apetyt na słone potrawy. Zachwianie równowagi tych meridianów związanych z elementem wody znajduje również odbicie w naszej psychice w postaci depresji, osłabienia pamięci, chronicznego zmęczenia i lęku.
Praktyka jogi w tym okresie koncentruje się na wzmocnienia stabilności, poczucia pewności siebie i motywacji. Sekwencje są tak dobrane, by wzmacniać mięśnie dna miednicy, pośladków ud i dolnych pleców. Pomaga nie tylko jakoś przetrwać ten nieprzyjazny czas, ale jak najlepiej wykorzystać go na wzmocnienie dominujących narządów, a także na wyciszenie i uspokojenie układu nerwowego.W oparciu o:
http://www.thecentreofyoga.com/thecentreofyoga/Home.html
Mana Yoga
http://www.zenkiyoga.com/
http://www.kijoga.cz/
http://zenforest.wordpress.com/tag/meridiany/Informacje o teorii pięciu żywiołów należą do ogólnej wiedzy i jako takie nie podlegają prawom autorskim.
autorka: Anna Węgrzynowska